Thema Beheer openbare ruimte

Kwaliteit openbare ruimte

Wat willen wij bereiken?

De openbare ruimte is schoon, heel, veilig en goed toegankelijk voor onze inwoners en bezoekers.
In nieuwe woonwijken is voldoende ruimte voor de inrichting van een kwalitatief goede openbare ruimte met voldoende groen.
De kwaliteit van het onderhoud komt overeen met de vastgestelde kwaliteitsniveaus en er is geen achterstallig onderhoud.
De openbare ruimte is voor senioren en mensen met een beperking goed toegankelijk en looproutes zijn vrij van obstakels.
De openbare ruimte is klimaat robuust en er is aandacht voor hittestress en kan overtallig regenwater goed afvoeren, bufferen of infiltreren.

Wat willen we bereiken?

Wij voeren het beheer van de openbare ruimte planmatig uit aan de hand van beheerplannen en beheerprogramma's. Beheerplannen worden periodiek geactualiseerd. Door het adequaat uitvoeren van de beheerprogramma's voorkomen wij dat achterstallig onderhoud ontstaat. In 2022 wordt het beheerplan Recreatieve Voorzieningen geactualiseerd.

Actuele thema’s als klimaatadaptatie, energietransitie, duurzaamheid, biodiversiteit en participatie vragen om meer samenhang tussen de beheerplannen. Met de strategische beheervisie hebben wij de genoemde thema’s geïntegreerd in het beheer van de openbare ruimte. De samenhang tussen de beheerelementen, actuele thema's en het gebruik van de openbare ruimte worden op elkaar afgestemd.

Voor de inrichting van de openbare ruimte beschikken wij over een actueel programma van eisen voor de inrichting van de openbare ruimte. Ook dit programma wordt periodiek geactualiseerd, onlangs in het najaar van 2021. Het programma van eisen draagt bij aan een kwalitatief goede inrichting van de woonomgeving van onze inwoners. Het stelt randvoorwaarden waar projectontwikkelaars, aannemers en adviesbureaus, maar ook de gemeente zelf, zich aan moeten houden bij het ontwerpen, aanleggen en uitgeven van de openbare ruimte. Het programma beschrijft ook de processen die verband houden met het ontwikkelen en inrichten van de openbare ruimte door derden. Deze openbare ruimte wordt na ontwikkeling voor beheer en onderhoud overgedragen aan de gemeente. Nu de woningbouwversnelling wordt ingezet is het actuele programma van eisen een belangrijk basis in het ontwerpen van de nieuwe woningbouwlocaties.

Onze buitendienst zet zich met hun aanwezigheid in de wijk in om gebreken snel te verhelpen en meldingen voor te zijn. Maar meldingen van inwoners helpen ons ook de openbare ruimte in orde te houden. Meldingen handelen wij dan ook snel af. Via de 'Verbeterdebuurtapp' hebben onze inwoners de mogelijkheid om eenvoudig en laagdrempelig hiaten in hun leefomgeving kenbaar te maken.

Onkruid en zwerfvuil bepalen in sterke mate het beeld en de netheid van de openbare ruimte. Sinds 2018 bestrijden wij onkruid op verhardingen zonder chemische middelen met heet water. Wij doen dat in eigen beheer. Met ondersteuning van Nederland Schoon en in samenwerking met scholen en sportverenigingen houden wij de openbare ruimte vrij van zwerfvuil.

De infrastructuur binnen de gemeente moet voldoen aan de inrichtingscriteria ‘duurzaam veilig’ van het CROW. Verbetermaatregelen worden meegenomen bij vernieuwing en reconstructies. De speerpunten voor duurzame mobiliteit zijn beschreven en vastgelegd in het Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP). Deze loopt tot 2030.

Om de toegankelijkheid van de openbare ruimte te waarborgen voeren wij, in samenwerking met het Platform Gehandicapten en Senioren Nieuwkoop, een periodieke schouw uit en lossen wij gesignaleerde knelpunten op.

Het is voor de leefbaarheid van de wijken belangrijk dat er voldoende parkeerplaatsen zijn. Met het toegenomen autobezit is dat helaas niet overal het geval. In een aantal, vooral oudere wijken is de parkeerdruk hoog. Inwoners en bezoekers moeten kunnen beschikken over voldoende parkeerplaatsen in de wijk. Het aantal woonwijken met een te hoge parkeerdruk moet de komende jaren afnemen. Elke vijf jaar voeren wij in alle kernen een parkeerdrukmeting uit. De laatste meting dateert van 2020. Bij de uitvoering van groot onderhoud breiden wij wanneer nodig en mogelijk het aantal parkeerplaatsen uit. Dit gaat in overleg met de direct omwonenden. In nieuwe woningbouwprojecten wordt in de ontwerpfase al rekening gehouden met voldoende parkeergelegenheid, conform het in 2021 vastgestelde parkeerbeleid.

Het steeds zwaarder wordende vracht- en landbouwverkeer veroorzaakt schade aan onze wegen. Dat leidt ook in toenemende mate tot klachten over overlast door trillingen en soms schade aan woningen. In 2019 hebben wij een inventarisatie uitgevoerd van de belastbaarheid van de wegen. In 2021 gaan wij verder en in samenhang met maatregelen uit het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan, met het invoeren van beperkende maatregelen voor wegen met een beperkte belastbaarheid.

Beheer samen met onze inwoners
Wat willen wij bereiken?

Inwoners hebben ruime invloed op en medezeggenschap over de inrichting en het beheer van de woonomgeving.
Inwoners kunnen meedenken over, meewerken aan en soms meebeslissen over de (her)inrichting van hun woonomgeving.
Inwoners hebben de mogelijkheid om met initiatieven te komen of de verantwoordelijkheid te nemen in hun woonomgeving.
Inwoners mogen erop vertrouwen dat haalbare initiatieven waarvoor draagvlak bestaat worden ondersteund.

Met ons omgevingsmanagement weten wij wat er speelt in de kernen en brengen wij de belangen van inwoners en andere betrokkenen in beeld. Door inwoners en belanghebbenden bij projecten te betrekken houden we rekening met hun wensen en belangen. Inwoners kunnen meedenken en vaak ook meebeslissen over de inrichting en veranderingen in hun woonomgeving. Ook de komende jaren blijven wij werken aan het verder ontwikkelen van het omgevingsmanagement en blijven wij experimenteren met nieuwe vormen van participatie en communicatie. Hiervoor zetten we diverse middelen in zoals DenkMeeNieuwkoop, de bouwapp en diverse kanalen zoals de gemeentelijke website, Nieuwkoop Nieuws en Facebook.
Wij nodigen onze inwoners uit om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun woonomgeving en met initiatieven te komen. Rond het thema klimaatadaptatie en de noodzaak van het vergroenen van de woonomgeving, inclusief de eigen tuin, zetten wij actief in op voorlichting en stimuleren van het vergroenen. We maken hierbij gebruik van de landelijke organisatie 'Operatie Steenbreek'.

Een verkeersveilige openbare ruimte
Wat willen wij bereiken?

Wegen zijn, waar mogelijk, volgens de principes van Duurzaam Veilig ingericht (functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, vergevingsgezindheid, statusonderkenning).
De situatie op de weg, vooral voor fietsers, is veilig.
Schoolkinderen kunnen veilig van en naar school.
Situaties die aantoonbaar onveilig zijn, zijn met passende maatregelen aangepakt.
Vracht- en (land)bouwverkeer en regionaal doorgaand verkeer in de kernen is aantoonbaar verminderd.

Verkeersveiligheid vinden onze inwoners en ook wij een belangrijk onderwerp. We werken hierbij nauw samen in het samenwerkingsverband Holland Rijnland met betrekking tot het thema Bereikbaarheid en Mobiliteit.

De intensiteit aan doorgaand verkeer door onze gemeente is in de afgelopen jaren toegenomen. Vooral doorgaand vrachtverkeer zorgt voor veel overlast en een gevoel van onveiligheid. De aanpak van dit knelpunt maar ook een aantal andere verkeersvraagstukken vraagt om een integrale oplossing. In 2020 hebben wij met het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan 2020-2030 (GVVP) een integraal plan voor het lokale verkeers- en vervoersbeleid vastgesteld. Dit plan zal voor de komende tien jaar een leidraad en toetsingskader zijn voor vele ontwikkelingen binnen de gemeente. Daarnaast omvat het GVVP oplossingsrichtingen voor de grootste verkeerskundige knelpunten binnen onze gemeente en een groot aantal concrete projecten en activiteiten.
In 2022 gaan wij verder aan de slag met de uitvoering van die projecten en activiteiten met als doel een bijdrage te leveren aan een veiligere, meer leefbare en meer toegankelijke gemeente. Projecten die in 2022 een hoge prioriteit hebben zijn o.a. de verkeersafwikkeling rond de West- en Oostkanaalweg, het Zuideinde in Nieuwkoop en de verkeerssituatie Geerweg/Langeraarseweg.

Het gedrag van de weggebruiker heeft een grote rol in de verkeersveiligheid. Het nemen van alleen fysieke maatregelen is meestal niet voldoende. Wij spelen daarom met gerichte verkeerseducatie ook in op het gedrag van de weggebruiker. Wij sluiten zoveel als mogelijk aan bij landelijke en regionale acties, zoals School op Seef, Streetwise en Vomol. Omdat het aantal dodelijke slachtoffers in het verkeer sinds jaren weer is toegenomen, zijn wij aangesloten bij de campagne 'Maak een punt van nul verkeersslachtoffers'.

Om elektrisch vervoer te stimuleren is het van belang dat de het aantal laadpalen in de openbare ruimte wordt vergroot. In de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) staan afspraken die de uitrol van publieke laadinfrastructuur moeten versnellen. In 2021 stelde de gemeenteraad het beleid 'Laadinfrastructuur' vast. In 2022 zetten we, op basis van het vastgestelde beleid, in op het verder vergroten van de openbare laadinfrastructuur binnen onze gemeente.

Ecologisch groenbeheer
Wat willen wij bereiken?

Het beheer van het openbaar groen levert een bijdrage aan de instandhouding van de biodiversiteit.
Het openbaar groen draagt bij aan positieve effecten in de woonomgeving op het gebied van hittestress en reguleren van overtollig regenwater.
Potentiële locaties in de openbare ruimte worden benut voor de realisatie van een meer ecologisch openbaar groen.

Met het groenbeheer zetten wij in op een meer natuurlijk openbaar groen ter ondersteuning van het 'Groene Hart' karakter van de gemeente en de biodiversiteit. Nieuw aan te leggen openbaar groen zal de komende jaren kenmerken door meer kleur en geur en groen dat aantrekkelijk is voor vogels, insecten, etc. In het groenbeheer ligt een belangrijke opgave als het gaat om het klimaatbestendig maken van de openbare ruimte. Groen speelt een belangrijke rol bij het bergen en afvoeren van regenwater en bij het verminderen van hittestress. Het vergroenen van de openbare ruimte biedt ook nieuwe kansen, ook een meer ecologische en biodiverse woon- en leefomgeving.

Onze bermen worden vanaf 2019 meer ecologisch beheerd, waarbij het gewas wordt gemaaid en afgevoerd. Bermen moeten hierdoor kruidenrijker worden en interessanter voor insecten. De komende jaren willen we het beheer op basis van ervaring en monitoring verder optimaliseren. In 2021 is een motie aangenomen 'Maai Mei Niet'. In 2022 gaan we locaties selecteren waar de functie van bermen en grasvelden het toelaten om in de maand mei niet te maaien. Dit zal via Denkmee Nieuwkoop worden ingezet. Daar waar de (verkeers)veiligheid in het geding kan komen zullen we wel blijven maaien.

Meer spelen, meer bewegen
Wat willen we bereiken?

Speelplekken op wijkniveau zijn avontuurlijk en uitdagend.
We stimuleren 'bewegen voor alle leeftijden' door bij de inrichting van speelplekken rekening te houden met de visie 'Sport en gezondheid'
Kinderen vinden het weer leuk om in hun buurt buiten te spelen.

Wij vinden het belangrijk dat onze kinderen meer buiten spelen. Het is belangrijk voor zowel de gezondheid als voor de sociale vorming. Veel van de speelvoorzieningen zijn echter voor de wat oudere kinderen onvoldoende interessant om ze te motiveren buiten te gaan spelen. Bij het vervangen van speeltoestellen en de inrichting en herinrichting van speelplekken zorgen wij voor meer uitdagende en avontuurlijke speelplekken. Spelen en bewegen houdt niet op bij 18 jaar. Bewegen is een noodzaak voor een vitale samenleving. Bij de realisatie van nieuwe speelplekken leggen wij ook nadrukkelijk een relatie met onze visie op sport en bewegen. Daar waar er in de openbare ruimte mogelijkheden zijn, willen wij ook beweegplekken realiseren.

Wat gaan we er voor doen?

Om voorgaande doelstellingen, per thema, te behalen zullen we in 2022 diverse projecten gaan voorbereiden en/of starten. In paragraaf 3.3. ‘Onderhoud kapitaalgoederen’ wordt per thema een deel van de geplande projecten benoemd. Deze projecten en activiteiten hebben als doel om een bijdrage te leveren aan een veiligere, meer leefbare, gezondere en meer toegankelijke gemeente.

Voor wegen zijn de volgende groot onderhoud projecten gepland voor 2022; de Geerweg in Langeraar, de Hazenweg in Nieuwveen en de Stationsweg (binnen de bebouwde kom) in Zevenhoven. Ook staan er diverse reconstructies (o.a. de Kousweg-Molenweg in
Zevenhoven) en een dijkverzwaring (Dorpsstraat Zevenhoven tot Uiterbuurtweg) op de planning.

Voor Kunstwerken staan de volgende bruggen op de planning; brug Sportpark De Dulen, brug Mezenpad, brug Zaagmolenpad en de brug Kousweg

Voor Groen staan er diverse renovaties van plantvakken in de planning. Naast vernieuwing van de beplanting wordt ook gekeken naar het klimaatrobuust maken van de plantvakken. Zodat deze een rol gaan spelen in de verbetering van de afvoer van het regenwater. Het bestek bermen maaien zal worden aanbesteed. Hierin zal de motie ‘maai mei niet’ worden geïmplementeerd. Dit gebeurt in overleg met IVN.

Voor Spelen staan de volgende renovaties op de planning; De Zeelt (Nieuwkoop), Klinkhamer (Nieuwkoop) en Repelhof (Zevenhoven). Bij deze renovatie wordt, in overleg met de omgeving en gebruikers, invulling gegeven aan het thema ‘een leven lang spelen’.

Het herzien van het beleid en beheerplan Recreatieve Voorzieningen staat voor 2022 gepland. Bij deze herziening zullen nieuwe beleidsuitgangspunten aan de raad worden voorgelegd. Verder zal er ook gekeken worden naar de vervanging van de recreatieve toiletten op de Nieuwkoopse plassen en de recreatieve eilanden in het geheel.

In het najaar van 2020 is het Gemeentelijk Rioleringsplan 2021-2025 vastgesteld. In dit GRP is, naast het reguliere onderhoud en de vervangingen van het rioolareaal, stevig ingezet op het thema Klimaatadaptatie.
De volgende rioleringsprojecten staan voor 2022 in de planning; vervangen Vacuümriool in de
Noordse Buurt voor drukriolering, vervangen vrijvervalriolering o.a. in het hofje van de Gerberastraat in Noorden. Renovatie van hoofdgemalen o.a. gemaal ir. J. Nysinghweg en drukriolering o.a. Westkanaalweg en Schilkerweg.

In 2022 zullen in de thema verdere stappen maken. Door het aangaan van risicodialogen met belanghebbende partijen als onderdeel van de landelijk campagne Deltaplan Klimaatadaptatie. Ook zullen op lokaal niveau verder inzetten op de campagne ‘Operatie Steenbreek’ om zo onze inwoners te verleiden om hun eigen tuinen verder te vergroenen.
In 2022 zullen we naar de raad komen met een Hemelwater- en grondwaterverordening. Deze verordening is noodzakelijk om duidelijkheid te creëren voor onze inwoners wat ze van hun gemeente wel en niet mogen verwachten.